Praca detektywa w rzeczywistości a w telewizji – czym się różni?

Prywatni detektywi to jedne z najbardziej fascynujących postaci w historii filmu i telewizji. Filmowi detektywi przeważnie mają niewzruszone spojrzenie, chłodne i opanowane wyrazy twarzy, ubrani w prochowiec lub moro, śledzą w jeden dzień zbrodnie prawie bez zasad i z naładowaną bronią. Zdarza się, że sami przekraczają prawo nielegalnie znajdując dowody i zawsze uzyskują rezultaty, bez względu na koszty.

Od czasów złotej ery kina Hollywood przedstawiało prywatnych detektywów, jako detektywów, którzy grają według własnych zasad. Chociaż postacie te są ekscytujące, ich wizerunek jest daleki od rzeczywistości, w jakiej funkcjonują prawdziwi, prywatni detektywi. Autentyczny świat nie działa, jak w filmie. Istnieją procedury, których należy przestrzegać, prawa, które trzeba respektować i zasady, które tworzą cały, regularny system prawny. Prywatny detektyw to nie, jakiś zbuntowany, były gliniarz z wpisaną w życiorys wendetą. Prywatny detektyw, to licencjonowany, prawy obywatel, o nieposzlakowanej opinii, którego można wynająć do wykonywania określonego zadania. Prywatny detektyw z pewnością może uzyskać wyniki, takie same, a w niektórych przypadkach nawet lepsze niż oficjalne służby, to musi poruszać się w określonych granicach i gąszczu przepisów. Spróbujemy oddzielić rzeczywistość od zmitologizowanego, fikcyjnego prywatnego detektywa, którego stworzyło Hollywood i współczesne seriale telewizyjne.  

Prywatnych detektywów nie ogranicza prawo?

To scena stara jak czas. Bezkompromisowy, prywatny detektyw otwiera drzwi kopniakiem i rozgląda się po pokoju, szukając kluczowego dowodu. Przeszukuje szafki na akta, włamuje się do biurka, oczywiście znajduj to, czego szuka, a potem znikają bez śladu zostawiając po sobie niebotyczny bałagan. Chociaż fajnie jest oglądać takie seny na ekranie, to niestety takie zachowanie jest absolutnie wykluczone w toku śledztwa, gdyż jest to bardzo nielegalne. Od wtargnięcia, włamania i wejścia, po włamywanie się na prywatny serwer i nielegalne zbieranie dowodów, nic z tych rzeczy nie ma prawa wydarzyć się poza scenariuszem filmowym. W rzeczywistości prywatni detektywi przestrzegają prawa. Nie mogą włamać się do biura firmy ani do domu, podobnie jak nie mogą podszywać się pod urzędnika, ani pod fałszywym pretekstem zbierać dowodów jako funkcjonariusz publiczny. Wszystkie te postawy obwarowane są ostrymi sankcjami w ramach przepisów Kodeksu Karnego i mogą skończyć się wyrokiem skazującym, co oznacza odebranie licencji i koniec kariery zawodowej. Prywatni detektywi nie mogą nękać, przekupywać, włamywać się, wkraczać z użyciem siły ani używać innych oszukańczych metod w celu uzyskania informacji. 

Prywatni detektywi nie strzelają na zawołanie

To zdarza się w każdym filmie detektywistycznym. zazwyczaj, gdy prywatni detektywi uzyskali, najczęściej w sposób nielegalny, potrzebne informacje często w czasie ucieczki i pościgu, wyjmują broń i strzelają. Jednak ta scena jest nieporozumieniem i kompletnie ma ma nic wspólnego z działaniem prywatnych detektywów. Prywatni detektywi, w realu nie są bohaterami akcji i nie krzywdzą ludzi przy użyciu broni. W rzeczywistości jest tak, że prywatni detektywi prawie nigdy nie są uzbrojeni, a w bardzo sporadycznych przypadkach w ogóle posiadają broń. Prywatny detektyw zbiera dowody poprzez inwigilację i wytrwałość, a nie groźby i walki na pięści i pistolety. 

Obserwacja trwa czasami miesiącami 

Scena, w której detektyw prowadzi obserwację, jest podstawą każdego filmu detektywistycznego, w której brakuje jej kluczowego czynnika, czyli czekania. Zazwyczaj w każdej takiej scenie bohater widzi, jak cel, czyli figurant, dociera do miejsca spotkania w ciągu kilku sekund, dokonuje transakcji, wymiany lub całuje się z kochanką. A to już prosta droga do rozwiązania zagadki, która prowadzi najczęściej do klasycznego pościgu samochodowego i dorwania zbirów. Niestety, prawdziwy świat jest o wiele mniej ekscytujący. Prywatny detektyw czeka i prowadzi badania oraz obserwację niejednokrotnie tygodniami czy miesiącami. Obserwacja i śledzenie stanowią ogromną część pracy prywatnego detektywa, ale muszą być wykonywane legalnie i bezpiecznie. Prywatny detektyw może inwigilować na wiele sposobów, gdy znajduje się w przestrzeni publicznej, w której istnieją pewne ograniczenia. Nie mogą robić zdjęć wnętrzarza prywatnej posesji, nie mogą też nagrywać rozmowy, w której żadna ze stron nie jest tego świadoma. Podobnie nie mogą podsłuchiwać linii telefonicznej bez zgody i odpowiedniego pozwolenia. Akta, z których korzystają muszą być dostępne legalnie i za zgodą, tak jak każdy inny dowód, który zbiera prywatny detektyw. Chociaż nie jest to efektowne ani pełne sensacji, ale takie postępowanie  jest niezbędne, aby stać się nośnym, sprawczym dowodem w postępowaniu przed sądem. 

Wcale nie James Bond

Musicie wiedzieć, że przeciętny prywatny detektyw zwykle nie spędza czasu próbując rozwikłać globalne spiski przesiadując w kasynie na Riwierze. W większości przypadków prywatni detektywi pomagają klientom i zapewniają niezbędną usługę, która może pomóc im rozwiązać trudne sytuacje w ich życiu prywatnym lub biznesie. 

• Niewierność małżeńska jest bardzo częstym powodem zatrudniania prywatnego detektywa. Nie jest niczym niezwykłym mieć podejrzenia, czy niepewność co do działań partnera, ale czy naprawdę chciałbyś się z nimi skonfrontować, jeśli nie miałbyś pewności co do jego zdrady? Prywatny detektyw może udzielić informacji, których potrzebujesz, aby potwierdzić Twoje obawy lub uspokoić Twój umysł. W końcu zajęcia Twojego partnera po pracy mogą być zupełnie niewinne i dzięki prywatnemu detektywowi Wasze życie może wrócić do normy. 
• A co, jeśli zniknęła ukochana osoba? Może to Twój partner, który wyjechał i ślad po nim zaginął lub krewny, przyjaciel, a nawet dłużnik, a policja nie jest zainteresowana skutecznym poszukiwaniem, jedyną opcją, jaką zostaje w tej sytuacji, jest zatrudnienie prywatnego detektywa.
• Innym ważnym obszarem działalności prywatnych detektywów jest rosnąca potrzeba badania potencjalnych nadużyć biznesowych. Niezależnie od tego, czy podejrzewasz pracownika o kradzież, czy nawet szpiegostwo przemysłowe,detektyw może wykorzystać specjalistyczne umiejętności, narzędzia i wiedzę, aby dowiedzieć się, co tak naprawdę dzieje się w twojej firmie. 

Najbardziej znani fikcyjni prywatni detektywi w historii

Kim są elity ze świata fikcyjnych detektywów? Moglibyśmy wymieniać je cały dzień, ale ograniczymy się do kilku charakterystycznych postaci. 

• Sherlock Holmes jest ikoną detektywistyczną od czasów opowieści Sir Arthura Conan Doyle’a. Był przedstawiany dziesiątki razy w filmach i serialch. W jego rolę wcielali się aktorzy począwszy od Basila Rathbone’a, Roberta Downeya Jr. do Benedicta Cumberbatcha i, Willa Ferrella. Sherlock jest naprawdę jedną z najbardziej niezatartych postaci, jakie kiedykolwiek stworzono.
• Philipa Marlowe grało kilku kultowych aktorów, w tym Humphrey Bogart, Robert Mitchum i Elliott Gould. Morlowe jest kwintesencją prywatnych detektywów. Chandler napisał kilka opowiadań z udziałem Marlowe’a, w tym „Wielki sen” i „Długie pożegnanie”. 
• Panna Jane Marple jest pierwszą z kilku postaci Agathy Christie na tej liście. Postacie stworzone przez Christie są łagodnymi, zrównoważonymi geniuszami. Panna Marple może i jest „starszą starą panną”, ale wciąż wie, jak rozwiązać każdą sprawę.
• Poirot może ustępować tylko Sherlockowi Holmesowi, jeśli chodzi o detektywów literackich. Obaj wielokrotnie pojawiali się w telewizji, a także w filmie. Kreacja Christiego, Belga z niezwykłym wąsem, jest może odrobinę mniej ekscentryczna niż Sherlock, ale również imponująca. najsłynniejsze jego śledztwo to morderstwo w Orient Expressie.
• Dick Tracy istnieje w naszej wyobraźni, jako twardy archetyp detektywa, od czasu kiedy zadebiutował w komiksach w 1931 roku. W komiksach funkcjonował aż do 1977 roku.Tracy trafił do kina w 1990 roku za sprawą Warrena Beatty’ego.

Prawdziwi, prywatni detektywi, którzy przeszli do historii

• Gordon Novel – Gordon był nie tylko znanym prywatnym detektywem, ale także ekspertem od elektroniki. Zasłynął wieloma kontrowersyjnymi śledztwami. 
• Jack Palladino – Pochodzący z San Francisco, także prawnik, który wraz z żoną założył prywatną agencję detektywistyczną Palladino & Sutherland. Badali nadużycia w więzieniu w Nowym Jorku.
• Paul Henderson – Paul jest laureatem nagrody Pulitzera, dziennikarzem i prywatnym detektywem..
• Guy Bannister – Zaczynał jako pracownik Federalnego Biura Śledczego, a później jako zastępca nadinspektora Departamentu Policji Nowego Orleanu. Kontynuował jako prywatny detektyw. Po jego śmierci pojawiły się zarzuty, że był zaangażowany w zabójstwo JFK.
• Jay J. Armes – Jay, to prywatny detektyw i osoba po amputacji, znana ze swoich protez rąk i serii dziecięcych figurek opartych na jego wizerunku.

Podsumowując

Telewizja i kino zrobiło z prywatnego detektywa kogoś, kto stoi ponad prawem, kto zrobi wszystko dla sprawy za wszelką cenę. W rzeczywistości prywatni detektywi są związani prawem, tak jak wszyscy inni w toku postępowania. Ich dowody muszą być zbierane legalnie i bezpiecznie, bo właśnie to zdecyduje o ich skuteczności. Wszystko, co zostało zdobyte nielegalnie, zostanie odrzucone przed sadem, przez co sprawa stanie się o wiele trudniejsza do wygrania. A to akurat chwalebne, gdyż be zdecydowanych zasad, wiele spraw stałoby się przyczyna manipulacji i fałszywych rozstrzygnięć.

Faktem jest, że prywatni detektywi mogą być niezmiernie pomocni w wielu różnych sytuacjach i przypadkach, ale ważne jest, aby zrozumieć, co faktycznie robią, odrzucając stereotypowe wyobrażenie o tym zawodzie. Niezależnie od tego, czy próbujesz wyśledzić członka rodziny, z którym przebywasz w separacji, dowiedzieć się, czy współmałżonek oszukuje, zbadać przypadki oszustwa dotyczącego odszkodowania pracowniczego lub naruszenia prawa do opieki nad dzieckiem, prywatni detektywi mogą być nieocenioną pomocą. Chociaż nie jest bohaterem akcji, dobry prywatny detektyw dotrze do prawdy  bezpiecznie i legalnie.