Jak wybrać prywatnego detektywa?

Ucząc się na klientach

 

Pytanie tym istotniejsze obecnie, gdyż w wyniku przeprowadzonej w 2013 roku deregulacji zawodu detektywa, doszło do kontrowersyjnych zmian w prawie. Znacząco zmniejszono wymagania, jakie stawia się kandydatom ubiegającym się o wydanie licencji prywatnego śledczego. W stosunku do adeptów zniesiono obowiązek zdania państwowego egzaminu. Obecnie wystarczy w zasadzie, że osoba taka ukończy kurs szkoleniowy, trwający raptem kilkadziesiąt godzin, by mogła uzyskać uprawnienia detektywistyczne. Niewątpliwie tak mała ilość godzin szkolenia nie zapewnia odpowiedniego przygotowania merytorycznego i praktycznego do skutecznej pracy w tym zawodzie.

A brak doświadczenia prywatnego detektywa może przysporzyć nam poważnych problemów. Detektyw – nowicjusz pracujący na własny rachunek często uczy się zawodu kosztem klientów. Swoim postępowaniem może w skrajnych przypadkach uniemożliwić rozwiązanie sprawy, jeśli działa nieumiejętnie. Wówczas może być za późno nawet na fachową pomoc licencjonowanego śledczego. Może tak się zdarzyć chociażby w sytuacji, gdy małżonek podejrzewany o zdradę domyśli się, iż jest śledzony. Wówczas z pewnością zacznie zachowywać się ostrożniej, być może nawet zaprzestanie potajemnych schadzek na jakiś czas, a dodatkowo zyska czas, by przygotować się do ewentualnej rozprawy rozwodowej, szukając w miarę wiarygodnego i rozsądnego alibi. Czasem zdarza się również, iż detektyw bez doświadczenia nakłania klientów do popełnienia przestępstwa, sugerując założenie podsłuchu albo instalację na komputerze programu przechwytującego elektroniczną korespondencję. Takie działanie może tylko nam zaszkodzić, albowiem po pierwsze sąd uzna pozyskane w ten sposób dane za nielegalne i odrzuci je, a po drugie za tego typu czyny grozi nam odpowiedzialność karna za nielegalne uzyskiwanie informacji oraz cywilna, jeśli osoba śledzona uzna i udowodni, że naszymi działaniami wyrządziliśmy jej krzywdę.

Lawinowy wzrost detektywów

 

Warto przy okazji przytoczyć dane statystyczne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, z których wynika, że przed deregulacją, w latach 2003 – 2013, licencję detektywa na starych zasadach uzyskało 799 osób, a po uwolnieniu zawodu ilość ta uległa zwiększeniu i to ponad dwukrotnie – w grudniu 2015 roku, prywatnych śledczych było już 1760. To oznacza, że w ciągu dwóch lat w Polsce przybyło prawie 1000 detektywów – więcej, niż łączna ilość licencji uzyskanych jeszcze na starych zasadach w przeciągu całego dziesięciolecia.

 

Detektyw samozwaniec

 

Równie istotną sprawą jest to, że na rynku zaczęli działać pseudo detektywi bez wymaganej licencji. Mimo, iż takie postępowanie jest zagrożone karą dwuletniego pozbawienia wolności, nie odstasza to samozwańczych detektywów do oferowania swoich usług. Powierzanie zlecenia w ręce takich osób jest jeszcze bardziej ryzykowne. Naraża nas na szereg negatywnych konsekwencji, gdyż:
Stracimy możliwość wykorzystania materiału dowodowego w sądzie lub przed organami ścigania.

Musimy pamiętać, że tylko licencjonowani detektywi mogą przetwarzać dane osobowe bez zgody osób. Taki wymóg stawia art. 8 ustawy z dnia 6 lipca 2001 roku o usługach detektywistycznych. W przypadku współpracy z pseudo detektywem, dowody przez niego zebrane nie zostaną dopuszczone przez sąd. Wyrzucimy pieniądze w błoto, nie osiągnąwszy spodziewanych rezultatów.
Tracimy możliwość przesłuchania samozwańczego detektywa jako świadka w postępowaniu sądowym. Nam samym grozi pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.

A to dlatego, że wszelkie dane uzyskane przez osobę podającą się za detektywa w świetle prawa stanowią nielegalne informacje. Jeśli wejdziemy w posiadanie takich danych, kodeks karny przewiduje wówczas karę grzywny, karę ograniczenia wolności lub karę pozbawienia wolności do lat 2. Również osoba, wobec której taki “detektyw” prowadził czynności operacyjne, może skierować przeciwko nam do sądu powództwo cywilne o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę.

Stąd też tak istotnym jest, byśmy powierzyli swoją sprawę osobie, która nie tylko posiada licencję, ale dodatkowo zgłębiała tajniki zawodu detektywa pod czujnym okiem doświadczonego kolegi po fachu. Jeszcze lepiej, jeśli wybrany przez nas detektyw ma doświadczenie w pracy w organach ścigania – chociażby w policji albo prokuraturze.

 

Na co zwrócić uwagę?

 

Dziewięć śladów, dzięki którym trafisz na profesjonalistę w detektywistycznym fachu

1. Pozwolenie – Polskie prawo nakłada na detektywa obowiązek uzyskania wpisu do Ewidencji Działalności Regulowanej, prowadzonej przez Ministerswo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zwracajmy baczną uwagę na przedstawiane nam do wglądu dokumenty. Miejmy świadomość, że zaświadczenie o wpisie do rejestru MSWiA, dające uprawnienia do prowadzenia w zakresie ochrony fizycznej (przedstawiane czasem przez pseudodetektywów) nie stwarza żadnych podstaw do podejmowania czynności detektywistycznych.
2. Licencja detektywistyczna – Jej posiadanie przez osobę podającą się za prywatnego śledczego to obowiązek, zatem nie wstydźmy się poprosić o jej okazanie. To podstawowy sposób sprawdzenia kompetencji śledczego.
3. Opinie – Świetnie, jeżeli detektyw przedstawi nam kilka pisemnych referencji od klientów. W tym wypadku powinniśmy posłużyć się też pomocą internetu – istnieją serwisy, pozwalające dokonać oceny detektywów. Sprawdźmy również komentarze na jego stronie internetowej.
4. Stowarzyszenia – Sprawdźmy, czy człowiek, na którym chcemy polegać jest członkiem krajowych i międzynarodowych stowarzyszeń zrzeszających detektywów. Daje to większą gwarancję na profesjonalne przygotowanie śledczego. Członkostwo w takich organizacjach nieodłącznie wiąże się z podnoszeniem kwalifikacji i odbywaniem różnego rodzaju kursów oraz szkoleń. Taki fachowiec będzie zapewne doskonale obyty w detektywistycznych tajnikach.
5. Ubezpieczenie OC – Wykonywanie profesji detektywa jest związane z obowiązkiem posiadania ważnej polisy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za ewentualne szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywistycznych. Profesjonalny detektyw z pewnością nie zaniecha wykupienia tego ubezpieczenia.
6. Cena – Musimy mieć świadomość, że nie może to być główne kryterium naszego wyboru. Za rzetelne przygotowanie materiału dowodowego przez detektywa trzeba odpowiednio zapłacić, jednak stawki za czynności podejmowane przez doświadczonych śledczych kształtują się na podobnym poziomie. Zorientujmy się w kilku biurach detektywistycznych, jak wyceniane są świadczone w nich usługi. Profesjonalni detektywi konkurują jakością, a nigdy ceną, stąd też atrakcyjnie niska stawka powinna wzmożyć naszą czujność, bowiem to detektywi bez doświadczenia oraz pseudodetektywi starają się przyciągnąć w ten sposób klientów.
7. Bezpłatna konsultacja – Pierwsze spotkanie, podczas którego detektyw zapoznaje się ze szczegółami Twojej sytuacji życiowej, powinno być bezpłatne.
8. Pisemne potwierdzenie – Standardem jest podpisanie pisemnej umowy, zawierającej szczegółowe warunki współpracy jeszcze przed podjęciem jakichkolwiek czynności przez detektywa. To zabezpieczenie na wypadek, gdyby śledczy wykonał swe obowiązki nierzetelnie. Możemy na jej podstawie domagać się naprawienia szkody. Równie ważne jak umowa są faktury. Wszelkich wpłat zaliczek dokonujmy po wystawieniu faktury. Sprawdzajmy też, czy są one należycie opisane – niech znajdzie się na nich adnotacja, za jaką konkretną czynność opiewa dana kwota.
9. uważnie słuchaj – Jeśli detektyw ze zbytnimi szczegółami opowiada o prowadzonych przez siebie sprawach, nie świadczy to o nim dobrze. Równie źle jest, gdy odpowiada on zbyt lakonicznie na nasze pytania. Doświadczony detektyw nie powinien mieć problemu, by wyczerpująco wytłumaczyć nam chociażby to, jakie znaczenie przy rozwodzie ma zdrada małżeńska. A jeśli śledczy chwali się, że korzysta podsłuchów? Wówczas zdecydowanie powinniśmy udać się na poszukiwania innego detektywa.

 

Wybór detektywa, charakteryzującego się profesjonalizmem w każdym calu to sprawa nader istotna – w końcu będziemy musieli podzielić się z nim częścią naszej prywatności. Dla wielu osób nie jest to sytuacja komfortowa i dlatego też niektórzy detektywi oprócz ogromnego doświadczenia zapewniają swoim klientom także pomoc psychologiczną – tak jak fachowcy z Biura Detektywistycznego Rangotis. Dlatego też decyzja o nawiązaniu współpracy z detektywem nie powinna być powzięta zbyt pochopnie. Uprzednio pokuśmy się i sami przeprowadźmy własne śledztwo, by upewnić się, czy detektyw, z usług którego chcemy skorzystać posiada odpowiednie uprawnienia i kompetencje. Ważne jest również pierwsze wrażenie. Elokwentny śledczy, który podzieli się z nami swoją wiedzą i rozwieje nasze wątpliwości, przedstawiając jasny i konkretny plan działania daje gwarancję skutecznego działania.

 

Detektyw Strateg i odkrywca?

 

Prywatny detektyw to osoba, która poświęca się pracy niezwykle odpowiedzialnej i wymagającej od niego dużego zaangażowania. Wbrew pozorom nie jest to praca, która polega jedynie na tajnych misjach, strzelaninach i związana jest z nowoczesnymi i innowacyjnymi gadżetami. To coś więcej, coś, co sprawia, że każda sprawa zakończona pomyślnie dostarcza detektywowi satysfakcji, że mógł pomóc kolejnej osobie w rozwiązaniu jego niekiedy trudnych i bardzo skomplikowanych problemów. Bardzo szeroki zakres obowiązków powoduje, że zawód detektywa jest niezwykle interesujący i związanych z nieustannym podejmowaniem się nowych zadań. Nie ma miejsca na monotonię, zawsze coś się dzieje, co przez niektórych może być uznawane za zaletę. Trzeba jednak wiedzieć, że właśnie to wymaga od detektywa bardzo dużej elastyczności i umiejętności nieszablonowego myślenia. Strategiczne podejście do sprawy i wyznaczanie sobie mierzonych celów- bez tego, prywatny detektyw nie może świadczyć skutecznych usług zarówno klientom indywidualnych, jak i biznesowych. Należy mieć również na uwadze to, że detektyw podejmuje się różnych zadań, narażając niekiedy swoje zdrowie i bezpieczeństwo.

 

Obowiązki i obowiązujące przepisy

 

Wykonywanie zawodu detektywa jest związane z ukończeniem kursu i uzyskanie licencji, która uprawnia go zarówno do założenia własnego biura, jak również pracy na rzecz innej firmy. W rozdziale 2 ustawy zostały spisane prawa i obowiązki detektywa, do których należą m.in.:

• przestrzeganie wolności i praw człowieka
• wykonywanie swojej pracy, kierując się obowiązującymi zasadami etyki i lojalności wobec zleceniodawcy
• dochowanie tajemnicy i dyskrecji związanej z daną sprawą, ujawniając informacje tylko samemu klientowi i ewentualnie instytucjom państwowym prowadzącym dochodzenie w danej sprawie
• przekazywanie klientowi szczegółowych raportów ze śledztwa
• przestrzeganie prawa i obowiązek rezygnacji z realizowania zlecenia niezgodnego z zasadami etyki
• poddawanie się okresowym badaniom lekarskim i psychologicznym.

 

Dobry i skuteczny detektyw

 

Nie każdy może być lekarzem i tam samo nie każdy ma predyspozycje do wykonywania pracy detektywa. Oznacza to, że taka osoba powinna wyróżniać się konkretnymi cechami i posiadać stosowne umiejętności i predyspozycje. Należą do nich:

1. umiejętność logicznego i strategicznego myślenia: każde śledztwo poprzedzone jest rozmową z klientem, podczas której ujawniane są szczegóły sprawy oraz ważne informacje, które mogą pomóc w wypracowaniu strategii działania. Detektyw musi związać ze sobą wiele faktów, które niekiedy mają bardzo znaczące luki, co utrudnia mu działanie. Dopasowanie strategii do specyfiki sprawy odgrywa kluczową rolę w realizacji zlecenia
2. spostrzegawczość: detektyw musi widzieć więcej, niż wszyscy inni, dostrzegać to, co dla niektórych wydaje się być bez znaczenia. Każdy szczegół może być tym, którego brakuje w detektywistycznej układance. Pominięcie jakiegoś faktu może wiązać się z niepowodzeniem zadania
3. umiejętność szybkiego podejmowania decyzji: czasami nie ma czasu na zastanowienie, trzeba działać szybko i co za tym idzie, nie bać się ryzyka. Podejmowanie znaczących decyzji w stresujących momentach wymaga od detektywa bardzo dużej odwagi
4. pasja i wiedza: połączenie tych dwóch aspektów to najprostszy przepis na sukces.

 

Przede wszystkim, jeśli już decydujesz się na wynajęcie prywatnego detektywa to warto kierować się poniższymi punktami:

• Zadaj pytania odnośnie doświadczenia danej osoby, o to, jakie posiada kwalifikacje i ile lat już działa w tym zawodzie
• Warto również poprosić o przedstawienie wszystkich potrzebnych dokumentów oraz licencji, które uprawniają go do prowadzenia takiej działalności
• Pytaj o możliwość bycia świadkiem w razie rozprawy sądowej
• Dowiedz się również, jakie dokładnie informacje i materiały dostaniesz po zakończeniu dochodzenia, oraz, co bardzo ważne, czy będzie możliwe wykorzystanie ich w sądzie

 

Co powinno wzbudzić podejrzenia?

 

• Jeśli nie chce okazać swojej licencji detektywistycznej
• Nie podaje adresu agencji i umawia się z Tobą poza biurem
• Kiedy detektyw poda niezwykle niską i atrakcyjną stawkę w stosunku do innych agencji
• Kiedy zapewnia Cię, że dostarczy Ci wszystkie materiały obciążające podejrzaną przez Ciebie osobę i dzięki temu wygrasz w sądzie bez problemu. To już jest podejrzane, gdyż nikt nie jest jasnowidzem i nie da się przewidzieć tego, co się wyszuka na temat podejrzanego oraz jak zakończy się ewentualna sprawa w sądzie

Pamiętaj! Nie daj się oszustom i nie nabijaj im kieszeni Twoimi ciężko zarobionymi pieniędzmi!