Postępowanie dowodowe w sprawie rozwodowej ma na celu przede wszystkim ustalenie okoliczności dotyczących rozkładu pożycia małżeńskiego. Jest ono niezwykle istotne w sytuacji, gdy staramy się o orzeczenie rozwodu z winy współmałżonka, gdyż w znacznym stopniu może zaważyć na takich kwestiach jak chociażby podział majątku czy przyznanie alimentów.
Wówczas bardzo ważne są dobrze zebrane i udokumentowane dowody, potwierdzające nasze twierdzenia. W dzisiejszym artykule przybliżamy, jakie dowody mogą zostać przedstawione na sali rozpraw oraz wyjaśniamy czy i kiedy dowód może zostać niedopuszczony przez sąd, a także dlaczego dowody zebrane przez prywatnego detektywa mogą okazać się cenniejsze niż te zbierane na własną rękę.
Jakie dowody może dopuścić sąd?
W polskim prawie cywilnym nie ma zamkniętego katalogu dowodów jakie można przedstawić podczas sprawy rozwodowej. Oznacza to, że oprócz dowodów wymienionych w Kodeksie postępowania cywilnego, strony mogą posługiwać się także innymi dowodami. Tymczasem wspomniane wyliczenie zawarte w KPC przewiduje możliwość powołania się na siedem poniższych środków dowodowych.
Dowód z przesłuchania stron
Jest to dowód, który w sprawach rozwodowych odgrywa niezwykle ważną rolę. Jest doskonałym źródłem informacji o problemach pożycia małżeńskiego, przyczynia się do wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności faktycznych i ustalenia rzeczywistego stanu rzeczy. Z tego powodu każdorazowo jest on przeprowadzany z urzędu, a nie na wniosek rozwodzących się stron. Ponadto jest on przeprowadzany niezwykle dokładnie i wnikliwie. Dodatkowo przeprowadzenie tego dowodu przez sąd jest obowiązkowe na mocy art. 432 KPC i nie może zostać zaniechane chociażby z powodu uznania powództwa przez stronę.
Jednak na mocy prawa możliwe jest ograniczenie dowodu z przesłuchania stron bądź nawet jego całkowite pominięcie. Dzieje się tak wówczas, gdy z przyczyn natury faktycznej lub prawnej możliwe jest przesłuchanie tylko jednej strony. Jeżeli wezwany małżonek nie stawi się na rozprawie, wówczas decyzja o pominięciu dowodu z jego przesłuchania uzależniona jest od wyjaśnienia z jakiego powodu strona nie stawiła się na rozprawę. Jeżeli sąd stwierdzi, że nieobecność była spowodowana wystąpieniem okoliczności niezależnych od strony lub że stawienie się jej na rozprawę natrafia na poważne przeszkody, niedające się w niedługim czasie usunąć, wówczas może odstąpić od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron.
Dowód z przesłuchania świadków
Jest to kolejny z ważniejszych dowodów, na jaki można się powołać podczas sprawy rozwodowej. Świadkowie, zwłaszcza ci powoływani z grona najbliższej rodziny bądź znajomych, są w stanie udzielić sądowi informacji i uzupełnić zeznania stron co do okoliczności sprawy, takich jak chociażby zupełność i trwałość rozpadu pożycia, zachowanie małżonków względem siebie i dzieci, sytuację wychowawczą dzieci, możliwości zarobkowe stron i inne istotne informacje. W tym przypadku istnieje jednak ryzyko, iż świadek będzie emocjonalnie zaangażowany w naszą sprawę rozwodową, a jego zeznania sąd oceni jako subiektywne i mniej wiarygodne. Może to negatywnie wpłynąć na końcowe rozstrzygnięcie.
Przed powołaniem się na ten środek dowodowy warto wiedzieć, że istnieją sytuacje, gdy niedopuszczalnym jest powołanie na świadka danej osoby. Nie jest to możliwe w przypadku:
- małoletniego, który nie ukończył 13 lat,
- zstępnego stron (dziecka, wnuka), który nie ukończył 17 lat,
- osoby niezdolnej do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń,
- przedstawicieli niektórych zawodów w zakresie obowiązku zachowania tajemnicy (np. lekarskiej czy adwokackiej,) oraz duchownych w zakresie tajemnicy spowiedzi,
- przedstawicieli ustawowych stron,
- mediatora, co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.Ponadto niektórym świadkom przysługuje prawo do odmowy składania zeznań. Dotyczy to m.in. wstępnych i zstępnych stron (rodziców, dziadków, dzieci, wnuków), rodzeństwa stron, a także niektórych powinowatych (chociażby byłych teściów).
W niektórych sytuacjach także pozostałym świadkom przysługuje prawo odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania. Ma to miejsce wówczas, gdy zeznanie świadka mogłoby narazić jego lub jego bliskich, na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Chcąc powołać na świadka określoną osobę należy we wniosku o dopuszczenie dowodu podać jej imię, nazwisko i adres oraz fakty, które mają być stwierdzone jej zeznaniami.
Dowód z dokumentu urzędowego
Do dokumentów urzędowych zaliczamy m.in. odpisy aktów stanu cywilnego, zaświadczenia organów administracji publicznej, odpisy dokumentów podatkowych, decyzje administracyjne, wyroki sądów, odpisy akt sądowych lub administracyjnych (w tym policji), zaświadczenia szkolne czy świadectwa. By dowód ten został dopuszczony przez sąd, musi zostać sporządzony w przepisanej formie przez upoważnione do tego organy władzy publicznej bądź inne organy państwowe w zakresie ich działania.
Dowód z dokumentu prywatnego
Dokumentem prywatnym może być m.in. wydruk bankowy, umowa, rachunek, zaświadczenie o zarobkach lub stanie zdrowia czy dokument kościelny. Dokument ten jest dowodem na to, że osoba podpisująca go złożyła oświadczenie o określonej treści, potwierdza zatem przytoczone w nim okoliczności. Niezwykle ważnym i niezbędnym elementem każdego dokumentu prywatnego jest własnoręczny podpis wystawcy.
Co ważne, zarówno w przypadku dokumentu urzędowego jak i prywatnego – sąd może zobowiązać jego posiadacza pod rygorem grzywny do przedstawienia danego dokumentu, stanowiącego dowód faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że dokument zawiera informacje niejawne.
Dowód z opinii biegłego
Zgodnie z art. 278 KPC sąd powołuje biegłego sądowego w celu zasięgnięcia jego opinii tylko w sprawach wymagających wiadomości specjalnych, mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Przed powołaniem biegłego sąd wysłuchuje wnioski stron co do liczby biegłych i ich wyboru i to właśnie od sądu zależy, czy na rozprawę zostanie wezwany tylko jedny czy też kilkoro specjalistów z danej dziedziny. Co ważne, ten rodzaj dowodu nie może zostać zastąpiony innym środkiem dowodowym takim jak np. zeznaniem świadka bądź strony, gdyż osoby te nie posiadają odpowiednich wiadomości specjalnych. Biegłym w postępowaniu rozwodowym może być chociażby lekarz, psycholog czy psychiatra.
Wywiad środowiskowy
Na skorzystanie z tego środka dowodowego sąd decyduje się w przypadku rozstrzygania spraw dotyczących wspólnych dzieci rozwodzących się stron, takich jak zasądzenie alimentów czy sprawowanie władzy rodzicielskiej. W tym celu, zgodnie z art. 434 KPC wyznaczona przez sąd osoba przeprowadza wywiad środowiskowy, w trakcie którego ustala warunki, w których żyją i wychowują się dzieci.
Dowód z filmu, fotokopii, foografii, płyt, taśm dźwiękowych, zapisy komunikatorów, e -maile, billingi, wydruki wiadomości SMS,
Zgodnie z powszechnie przyjętą praktyką, w sprawach rozwodowych dowodami mogą być zdjęcia (również te zamieszczone na portalach społecznościowych), nagrania audio i video, zapisy rozmów prowadzonych za pomocą różnego rodzaju komunikatorów, billingi telefoniczne, wydruki wysłanych e-maili i wiadomości SMS. Mimo iż mają one taką samą moc jak wszystkie inne dowody zgłoszone w toku postępowania, często są one potwierdzeniem niezwykle istotnych faktów, które mogą w ostateczności zaważyć o orzeczeniu rozwodu z winy współmałżonka. Jednak ich zgłoszenie wiąże się z pewnym ryzykiem.
Po pierwsze, strona przeciwna może podważyć wiarygodność i legalność takich dowodów. Może chociażby kwestionować fakt, że to ona jest autorem danego e-maila czy wiadomości SMS. W takiej sytuacji to sąd, po wszechstronnym przeanalizowaniu przedstawionego matariału ocenia moc dowodową środka według własnego przekonania.
Po drugie, istnieje ryzyko, iż sąd podejmie decyzję o niedopuszczeniu tego typu dowodu. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji, gdy dowody zostały uzyskane niezgodnie z prawem, np. przy zastosowaniu podstępu. Ostateczna decyzja w tym zakresie należy jednak do sądu.
Po trzecie zgłoszenie tego typu dowodów przez jedną ze stron może skutkować wytoczeniem przeciwko niej powództwa cywilnego o naruszenie dóbr osobistych przez drugą stronę lub osobę trzecią.
By uniknąć powyżej wymienionych nieprzyjemnych konsekwencji, przy zgłaszaniu tego typu dowodów powinniśmy kierować się kilkoma zasadami. Przede wszystkim dowody powinny zostać pozyskane w sposób legalny, tak by mogły zostać bez żadnych wątpliwości wykorzystane przez sąd. Sam materiał dowodowy powinien zostać zebrany tak, aby w jak najmniejszym stopniu naruszał dobra osobiste osób trzecich, a jednocześnie powinien być jasno i dokładnie opisany, co ułatwi dokonanie merytorycznej oceny przez sąd. Wreszcie formułowane przez nas oceny nie powinny być zbyt kategoryczne. Możemy wreszcie powierzyć zebranie materiału dowodowego prywatnemu detektywowi.
Dlaczego warto zaufać detektywowi?
Doświadczony śledczy doskonale wie, w jaki sposób pozyskać korzystne dla strony dowody, jednocześnie nie narażając jej na nieprzyjemne konsekwencje w postaci odrzucenia dowodu przez sąd czy też jego podważenia przez współmałżonka. Biuro Detektywistyczne Rangotis ma w tej dziedzinie ponad 20-letnie doświadczenie. Z powodzeniem działamy na rynku usług detektywistycznych, podejmujemy działania nie tylko na terenie całej Polski, ale i Europy, dbając przy tym o satysfakcję i spokój naszych klientów.
Ale skorzystanie z pomocy prywatnego detektywa w celu zdobycia dowodów pozwalających na orzeczenie rozwodu z winy drugiego małżonka jest korzystne jeszcze z kilku innych powodów.
Po pierwsze, materiały zebrane przez detektywa są zaliczane do dowodów obiektywnych. Śledczemu nie można zarzucić stronniczości w podawaniu nieprawdziwych czy niewiarygodnych informacji, tak jak np. świadkom z kręgu rodziny czy znajomym, którzy często są mało wiarygodni, a przedstawiane przez nich zeznania są subiektywne. Prywatny detektyw nie jest zaangażowany w sprawę emocjonalnie – jest jedynie obserwatorem wydarzeń, które następnie rejestruje i dokumentuje w pisemnym sprawozdaniu z podjętych czynności. Dodatkowo takie sprawozdanie może być – zgodnie z prawem – wykorzystane jako dowód w każdym postepowaniu, w tym również przed sądem. Ponadto wszelkie wykonane fotografie i nagrania video są odpowiednio zabezpieczane na pierwotnych nośnikach oraz dokładnie opisywane, tak by ich autentyczność nie mogła być podważona w trakcie rozprawy sądowej. W razie potrzeby detektyw może zostać także wezwany jako świadek. Ze względu na wspomniany już obiektywizm śledczego, daje to większą gwarancję iż sąd przychyli się do naszej wersji wydarzeń.
Niekiedy dowody zebrane przez detektywa mogą przyczynić się także do znacznego skrócenia postępowania rozwodowego. Dzieje się tak, gdyż coraz powszechniejszą praktyką wśród reprezentujących stronę prawników jest zaznajomienie winnego współmałżonka jeszcze przed rozprawą sądową z zebranymi przez detektywa dowodami. Może to skłonić drugą stronę do zawarcia ugody bez roztrząsania szczegółów i upubliczniania ich przed sądem z równoczesnym orzeczeniem rozwodu z jej winy.
Co więcej, nasi detektywi współpracują z renomowanymi prawnikami, którzy mogą wesprzeć Państwa w trakcie rozprawy rozwodowej na sali sądowej. Na naszej stronie internetowej www.detektyw.com.pl, znajduje się więcej niezwykle przydatnych informacji na temat skutecznego przeprowadzenia postępowania rozwodowego i pomocy detektywa w tym zakresie. Pamiętajmy, że kluczem do wygrania sprawy rozwodowej jest przedstawienie dowodów wykazujących, że to właśnie nasze stanowisko zasługuje na uwzględnienie i że to my mamy rację.
